Hér sést hluti Cerberus Fossa, sprungukerfi á Elysium Planitia, rétt norðan miðbaugs á Mars. Sprungukerfið er skammt frá Athabasca Valles, sem er litlu austar, og tengist raunar myndun þess. Sprungurnar hafa myndast við jarðsig eða hrun sem talið er tengjast eldvirkni og tektónískum ferlum.

Á þessari samsettu mynd sést að sprungan er ekki samfelld, heldur brotnar hún upp og er hlykkjótt. Hlykkjurnar gætu verið komnar til af völdum misgengis sem þarna var fyrir.

Nærmyndin er innrauð litmynd frá HiRISE en hún gefur okkur miklar upplýsingar um Cerberus Fossae og sýnir ótrúleg smáatriði. Sjá má hnullunga á víð og dreif í skyggðum svæðum í sprungunni og er það til vitnis um mikla greinigetu HiRISE myndavélarinnar. Ennfremur sjást töluverð smáatriði í sandöldum og hnullungum sem fallið hafa úr sprunguveggjunum við rof.

Hægt er að áætla dýpi ýmissa hluta Cerberus Fossae með því að mæla lengd skugga í sprungunni, innfallshorn sólarljóssins á þeim tíma þegar myndin var tekin og beita síðan örlítilli hornafræði. Þessi einfalda aðferð sýnir að dýpið er í kringum 260 metrar. Þetta bendir til þess að sprungan sé jafn djúp og hún er víð.

Annað merkilegt við myndina eru hinar miklu andstæður: Ljósleitt rykugt yfiborðið sem umlykur sprunguna miðað við dökkbláu basaltsandana og skuggana í sprungunni. Smáatriðin sem HiRISE sér eru ótrúleg og eins og hér sést gefur innrauða myndin ítarlegri upplýsingar. Sem dæmi, hvers vegna er botn Cerberus Fossae dökkblár og hvers vegna er svona mikill munur á honum og appelsínugula-gráleita yfirborði Mars? Ekki er það vatn, svo mikið er víst! Eldfjallasandurinn inniheldur óoxað járn og sýnist því dökkblár á meðan afgangurinn af yfirborði Mars er þakinn oxuðu járnríku ryki sem er appelsínugult-gráleitt.

Þýðing: Sævar Helgi Bragason

númer: ESP_039187_1915
dagsetning myndatöku: 05. desember 2014
hæð yfir sjávarmáli: 278 km

https://uahirise.org/hipod/is/ESP_039187_1915
NASA/JPL-Caltech/University of Arizona
#Mars #NASA #Icelandic #íslenska