HiPOD 23 Φεβρουαρίου 2022
Προσχωματικό Ριπίδιο

Προσχωματικό Ριπίδιο
Αυτή η εικόνα παρουσιάζει τμήμα ενός συμπλέγματος προσχωματιών ριπιδίων στο εσωτερικό του κρατήρα Harris, ενός μετεωρικού κρατήρα περίπου 83 km σε διάμετρο, πού βρίσκεται στο βόρειο χείλος της Λεκάνης της Ελλάδος (Hellas Basin).

Αλλουβιανό (=Προσχωματικό) Ριπίδιο ονομάζεται μιά συσσώρευση υλικών σε σχήμα βεντάλιας, πού μεταφέρονται από νερό και αποτίθενται όταν το νερό καταλήγει σε κάποια χαμηλή λεκάνη απορροής.

Στην προκειμένη περίπτωση, δύο διαφορετικές πηγές στο βόρειο χείλος του κρατήρα, τροφοδοτούν δύο λοβούς αποθεμάτων, πού συνθέτουν αυτό το σύμπλεγμα προσχωματικών ριπιδίων. Αυτοί οι δύο λοβοί έχουν διαφορετική επιφανειακή υφή, γεγονός, πού επιτρέπει στους ερευνητές να καθορίσουντις διαφορετικές συνεισφορές του συμπλέγματος και να ερευνήσουν τις διεργασίες, πού έλαβαν χώρα στο παρελθόν και οδήγησαν στην δημιουργία αυτού του γεωλογικού σχηματισμού.

Οι επιφάνειες των ριπιδίων έχουν υποστεί την φυσική φθορά της διάβρωσης, όπως φαίνεται, από την δράση του ανέμου. Ένα ενδιαφέρον επακόλουθο της διάβρωσης είναι η δημιουργία 'ανεστραμμένων καναλιών', όπου οι πρώην πυθμένες των καναλιών έχουν διατηρηθεί σαν κορυφογραμμές. Τα συνεισφέροντα κανάλια στο αλλουβιανό ριπίδιο, ήταν κατα κάποιον τρόπο 'θωρακισμένα' από είτε από τραχύ, είτε από χημικά συγκολλημένο χονδρό χαλίκι, κάνοντας έτσι τους πυθμένες τους ανθεκτικούς στην διάβρωση. Με την πάροδο του χρόνου, η φυσική διάβρωση από τον αέρα και άλλους παράγοντες, άφησαν τους πρώην πυθμένες υπερυψωμένους σε σχέση με το γύρω περιβάλλον. Τ' ανεστραμμένα κανάλια δείχνουν έτσι την κατεύθυνση της ροής. Διαφορές στον προσανατολισμό,υποδηλώνουν διαφορετικέ πηγές προέλευσης. Σ'αυτή την επεξηγηματική εικόνα, τ' ανεστραμμένα κανάλια από την μία πηγή προέλευσης σημειώνονται με μαύρα βέλη, ενώ τα κανάλια από την άλλη πηγή, σημειώνονται με λευκά βέλη.

Μιά περιοχή, πού περικλείεται από λευκές γραμμές καί έχει έντονη ανάγλυφη υφή, είναι ύστερη απόθεση στο τελευταίο στάδιο δημιουργίας του συμπλέγματος. Η HiRISE αυτή εικόνα δείχνει το υλικό της να είναι πλούσιο σε μεγάλους βράχους, πού υποδηλώνει ότι μεταφέρθηκε από μιά κατολισθητικού τύπου ροή, φτωχή σε νερό.

Βλέπουμε λοιπόν, ότι οι διατηρηθέντες σχηματισμοί υποδηλώνουν μιά δημιουργία του προσχωματικού ριπιδίου σε πολλά επεισόδια (διαφορετικά τμήματά του δημιουργήθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους). Η μετάβαση από ποτάμια ροή, σε ύστερη, φτωχή σε νερό, ροή υλικών, υποδηλώνει μείωση στην ποσότητα του διαθέσιμου νερού.

Γεωλογικές μελέτες σε βάθος, όπως αυτή, βοηθούν στο να αυξάνουμε την κατανόησή μας, σχετικά με τις απαραίτητες κλιματολογικές συνθήκες γιά τον σχηματισμό τέτοιων αλλουβιανών σχηματισμών.

Απόδοση στα ελληνικά: Αριστείδης Σκουρτόπουλος

αριθμός: ESP_018738_1585
ημερομηνία απόκτησης: 26 Ιούλιου 2010
υψόμετρο: 258 χλμ

https://uahirise.org/hipod/gr/ESP_018738_1585
NASA/JPL-Caltech/UArizona
#Mars #NASA #επιστήμη #ελληνικά #Ελλάς

twitter  •  tumblr

NASA/JPL-Caltech/UArizona
Η ασπρόμαυρη είναι λιγότερη από 5 χλμ σε πλάτος. Η άλλη του ψευδοχρώματος, λιγότερη από 1 χλμ.