Στην Γη, οι παγετώνες στα μεγάλα υψόμετρα είναι κάτι το συνηθισμένο, εκεί όπου το χιόνι συσσωρεύεται χρόνο με τον χρόνο, στις ορεινές κοιλάδες. Από την στιγμή, πού στρώμα χιονιού γίνει αρκετά παχύ και συμπιεστεί σε στερεό πάγο, αρχίζει να κινείται προς τα κάτω, σχηματίζοντας έναν παγετώνα. Ακόμη και στα μέσα γεωγραφικά πλάτη εμφανίζονται τέτοιοι Αλπικοί Παγετώνες, σε πλαγιές με βόρειο προσανατολισμό, όπου το ηλιακό φως είναι περιορισμένο και η τήξη του χιονιού αργή.

Στον Άρη βρήκαμε σχηματισμούς, πού μοιάζουν με Αλπικούς Παγετώνες, να είναι αρκετά διαδεδομένοι στα μέσα γεωγραφικά πλάτη. Αυτή η εικόνα είναι παράδειγμα ενός τέτοιου σχηματισμού στις 41' βόρειο γεωγραφικό πλάτος, στό βορειοανατολικό άκρο της Αραβίας (Arabia Terra).

Χιόνι και πάγος συσσωρεύθηκε στην κορυφή αυτής της ορεινής κοιλάδας, πού φαίνεται στο κάτω μέρος της φωτογραφίας. Εκεί τα τοιχώματα της κοιλάδας ενώνονται σ' έναν ημικυκλικό σχηματισμό, πού ονομάζεται 'αμφιθέατρο' (cirque) και είναι η περιοχή έναρξης του παγετώνα. Η πορεία του πάγου χαρακτηρίζεται από μακρές γραμμές ροής (ονομάζονται 'πλευρικές μοραίνες'), πού είναι φερτά συντρίμια εφάφους και βράχων από την περιοχή του αμφιθεάτρου.

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό, πού φαίνεται στην εικόνα είναι ότι ο παγετώνας έχει υπερπηδήσει το νότιο χείλος ενός μεγάλου μετεωρικού κρατήρα, πού φαίνεται στο ανω άκρο της φωτογραφίας, γεμίζοντάς τον με πάγο. Όταν ο κρατήρας γέμισε, ο παγετώνας διέρρηξε το βόρειο τοίχωμα και ξεχύθηκε στην παρακείμενη πεδιάδα. Όπως η ροή του νερού δημιουργεί καταρράκτες όταν συναντά στην πορεία της απότομες υψομετρικές διαφορές, έτσι κι εδώ απότομες αλλαγές υψομέτρου δημιουργούν στους παγετώνες καταρράκτες πάγου. Πρόσφατοι καταρράκτες πάγου επιδεικνύουν συχνά ρωγμώδεις και κατακερματισμένες επιφάνειες, καθώς η ροή του πάγου σπάει σε σχισμές.

Τέτοιες εικόνες υψηλής ανάλυσης μπορούν να βοηθήσουν τους ειδικούς να καθορίσουν τον ρυθμό ροής και το πάχος παγετώνων, ερευνώντας αυτά τα χαρακτηριστικά.

Ο Άρης σήμερα είναι πολύ ψυχρός, με μεση θεμοκρασία πλανήτη στους ' 68' C. Είναι επίσης ένα ιδιαίτερα ξηρό μέρος και ο επιφανειακός πάγος είναι ασταθής, με εξαίρεση τα πολικά καλύμματα, διότι μετατρέπεται κατ' ευθείαν σε αέριο χωρίς να περάσει από την υγρή φάση, με μιά διαδικασία πού ονομάζεται 'εξάχνωση'.

Παρ' όλα αυτά, κλιματικές αλλαγές στο παρελθόν είχαν επιτρέψει περιοδικά την σταθερότητα του χιονιού και του πάγου στην αρειανή επιφάνεια, επιτρέποντας μάλιστα να σχηματισθούν παγετώνες με πάχος εκατοντάδων μέτρων.

Στην εικόνα αυτή η επιφάνεια, πού βλέπουμε είναι ρεγόλιθος, πού έχει απομείνει από κάποιον αρχαίο παγετώνα. Δεν υπάρχει ορατός πάγος. Ίσως να έχει απομείνει στο υπέδαφος προστατευμένος απ' αυτό το κάλλυμα.

Απόδοση στα ελληνικά: Αριστείδης Σκουρτόπουλος